The Isaander

(รูปไม่เกี่ยวกับเนื้อหา) 4 มกราคม 2561 นูรฮายาตี หญิงสาวตาบอดอายุ 24 ปี ชาวยะลา ถูกศาลตัดสินให้จำคุกเป็นเวลา 1 ปี 6 เดือน ไม่รอลงอาญา จากความผิด ตาม ม. 112 สำหรับจุดเริ่มต้นของคดี ต้องย้อนกลับไป 2 ปี ในเดือนตุลาคม 2559 หลังการสวรรคตของในหลวง ร. 9 ตามฟ้อง การกระทำของเธอเกิดขึ้นระหว่างวันที่ 13-18 ตุลาคม 2559 นูรฮายาตี นำเนื้อหาในบทความที่เขียนโดยใจ อึ๊งภากรณ์ บนเว็บไซต์ https://turnleftthai.wordpress.com/ มาโพสต์ลงบนเฟซบุ๊คส่วนตัว รวมทั้งใส่ความคิดเห็นประกอบไปด้วย ข้อมูลไม่ได้

น่ายินดีเหมือนกันนะคะที่ทุกวันนี้ การเรียกร้องให้ยกเลิก ม. 112 กลายเป็นถนนสุขุมวิทของเส้นทางประชาธิปไตยไทย เพราะไม่กี่ปีก่อนหน้า ม. 112 พูดได้ว่า แย่กว่าทางหลวงชนบทก็ไม่ผิด ออกแนวถนนหมู่บ้านที่ อบต. สร้างไม่เสร็จซะด้วยซ้ำ การพูดเรื่อง ม. 112 ในที่สาธารณะ ต้องลดโวลุ่มจนแทบจะเป็นการสื่อสารด้วยโทรจิต คนที่เคลื่อนไหวเรื่อง ม. 112 อย่างจริงจัง มักกลายเป็นเป้าซะยิ่งกว่าสายัณห์ สัญญา สำหรับฝ่ายความมั่นคง วรเจตน์ ภาคีรัตน์ เคยถูกต่อย เพราะแค่เสนอให้แก้ไข ม. 112, สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล

เคล็ดลับการปลูกข้าวในปีที่แล้งคืออะไร ? “ไม่มีเคล็ดลับหรอก ผมจำได้ว่าปีที่ผมชนะ นั่นมันก็แล้งนะ ที่ผมทำคือ พยายามเตรียมดินให้ดี เลือกเมล็ดพันธุ์ให้ดี ผมทำแปลงเมล็ดพันธุ์เอง คัดพันธุ์เอง ผมใช้วิธีหยอดแห้ง ชาวนาส่วนมากเขาหว่าน แต่ผมหยอด ใช้เมล็ดพันธุ์แค่ 8-9 กิโลต่อไร่ เพราะนาหยอดจะได้ข้าวต้นใหญ่กว่า แข็งแรงกว่า ทนแล้งมากกว่า ปีนั้นก็แล้ง ช่วงข้าวออกรวงประมาณ 2 อาทิตย์ไม่มีฝน ข้าวกำลังจะเฉาแล้ว แต่พอฝนมาข้าวก็ฟื้น” นิยม เล่าย้อนปีแห่งชัยชนะ ทั้งนี้ ในการทำนาสมัยใหม่ มีรูปแบบการ

รัฐควรช่วยชาวนายังไง ? - ชาวนาควรสู้ยังไง ? “หากเป็นไปได้รัฐควรจัดสรรระบบชลประทานให้เข้าถึงพื้นที่ปลูกข้าว ชลประทานเองก็ต้องเข้าใจว่า ช่วงไหนเป็นช่วงที่ควรจะปล่อยน้ำให้กับนา ช่วงไหนควรจะลดน้ำเพื่อให้อิทธิพลของความเค็มและความแล้งสร้างความหอม การจัดการน้ำที่เหมาะสมและสอดคล้องกับความต้องการของข้าว คือแนวทางที่ดีที่สุด ถ้ามีระบบชลประทานการหยุดปล่อยน้ำ 10 - 14 วัน ก่อนการเก็บเกี่ยวจะส่งผลดีกับข้าวหอมมะลิ แต่ 3 - 4 เดือนแรกควรจัดน้ำให้ประชาชนเลย การสร้างชลประทาน และการจัดการน้ำเป็น

ชาวนาทุ่งกุลาร้องไห้อยากได้อะไรจากรัฐ เมื่อความแล้งคือปัญหาหลักของชาวนาทุ่งกุลาร้องไห้ เรื่องน้ำจึงเป็นสิ่งที่พวกเขาต้องการที่สุด ชาวนาหลายคนจึงบอกกับเราว่า ระบบชลประทานเป็นสิ่งที่พวกเขาอยากได้มากที่สุด และเชื่อว่า มันจะทำให้พวกเขาสามารถลืมตาอ้าปากได้ในปีที่อากาศร้อนและแล้งเกินกว่าปกติ “อยากให้มีคลองชลประทาน มีน้ำส่งมา ถ้ามีน้ำ ชาวนาก็น่าจะลืมตาอ้าปากได้ เพราะบางคนจะได้ทำนา 2 ครั้ง ถ้ามีคลองชลประทานส่งถึงก็จะได้มีอาชีพช่วงแล้ง หรือปีที่ฝนทิ้งช่วง” สำราญ ซุยคง ชาวนาจากสุวรรณภู

หอมมะลิและชาวนา ทุ่งกุลาร้องไห้ในวิกฤตความแล้ง หลังจากได้คุยกับชาวนาจำนวนมากเท่านิ้วบนมือซ้ายและขวาก็พบว่า ไม่มีสักหนึ่งรายที่เถียงเรื่องความแล้งในปี 2563 ไม่มีสักหนึ่งชาวนาที่บอกว่า ไม่ได้รับผลกระทบจากฝนที่ตกผิดเวลาที่ควรจะตก ไม่มีคำพูดทำนองว่า “ทุ่งกุลานี้ดี ในน้ำมีปลา ในนามีข้าว ในเล้ามีไก่ ในไหมีปลาแดก” เพราะเมื่อถามถึงความแล้ง ทุกคนลงความเห็นอย่างเป็นเอกฉันท์เหมือน ส.ว. ยกมือเลือกประยุทธ์ จันทร์โอชา เป็นนายกรัฐมนตรีว่า “ช่วงที่ผ่านมา ทั้งแล้งและฝนมาช้าผิดปกติ” ส่วนกระทบม

Climate change ทุ่งกุลาร้องไห้ก็ Change สำหรับ พี่เบิร์ด-ธงไชย แมคอินไตย์ ฝนที่ตกลงมาจากฟ้า อาจเป็นเพียงความหนาวที่ทำให้เขาได้นึกถึงคนรักที่อยู่ห่างไกล “ฝนที่ตกทางโน้น หนาวถึงคนทางนี้ ยังอยากได้ยินทุกเรื่องราว ยังนอนดึกอยู่ใช่ไหม เธอผอมไปหรือเปล่า อย่าลืมเล่าสู่กันฟัง” แต่สำหรับชาวนาทุ่งกุลาร้องไห้ ฝนที่ตกลงมาจากฟ้า หมายถึงปากท้องของเขาและเธอ ภรรยาและสามี เครื่องนุ่งห่มของลูกและหลาน บิดาและมารดา รวมถึงหยูกยาของ ปู่ ย่า อา อาว์ “ตอนนี้ฉันอายุ 48 ปี ทำนามา 25 ปีแล้ว รู้สึกเดี๋ย

หอมมะลิ ทุ่งกุลาร้องไห้ : วิทยาศาสตร์ในความอร่อย ระหว่างขับรถเแหวกหมอกควัน PM10 และ PM2.5 บนทางด่วนศรีรัช ลำโพงสเตอริโอของรถยนต์ส่วนบุคคลขนาด 5 ที่นั่งได้ทำหน้าที่เล่าตำนานของทุ่งกุลาร้องไห้ไปด้วย ตำนานภาษาอีสานนั้นเล่าว่า ทุ่งกุลาร้องไห้ในอดีตเคยเป็นทะเล ทะเลที่มีพญานาคเป็นผู้ดูแล ซึ่งฟังแล้วก็ทึ่งไม่น้อยที่สัตว์ในวรรณคดีที่เราเข้าใจมาตลอดว่าเป็น ‘สัตว์น้ำจืด’ กลับเป็น ‘สัตว์น้ำเค็ม’ ไปเสียได้ แต่ช้าก่อน ตำนานที่ว่าไม่ใช่เรื่องเกินเลยทางวิทยาศาสตร์ เพราะมันสอดคล้องกับสิ่งที่

ชาวทุ่งกุลาร้องไห้ ในจังหวัดร้อยเอ็ด (ที่มา: ภาพถ่ายโดย Robert L. Pendleton ลิขสิทธิ์ของ The University of Wisconsin-Milwaukee Libraries) โครงการซับน้ำตาทุ่งกุลาจะไม่ร้องไห้ ข้ามตำนานมาสู่ปัจจุบันสมัย ‘ทุ่งกุลาร้องไห้’ ในขอบเขตที่กรมพัฒนาที่ดินระบุเมื่อปี 2514 หลังจากการสำรวจลุ่มน้ำมูลตอนกลางว่า พื้นที่ทุ่งกุลา กินอาณาเขต 2,107,680 ไร่ใน 5 จังหวัด ครอบพื้นที่อำเภอเกษตรวิสัย สุวรรณภูมิ ประทุมรัตต์ โพนทรายและหนองฮี จังหวัดร้อยเอ็ด (ก่อนที่อำเภอยางชุมน้อยจะถูกเพิ่มในปี 2522) รว

ในอดีตผืนดินทุ่งกลาร้องไห้ แห้งแล้ง และเค็มมาก จนหลายพื้นที่สามารถทำ “นาเกลือ” แทน “นาข้าวได้” และนี่คือนาเกลือในจังหวัดร้อยเอ็ดเมื่อปี 2483 (ที่มา: Robert L. Pendleton ลิขสิทธิ์ของ The University of Wisconsin-Milwaukee Libraries) The Beginning of ทุ่งกุลาร้องไห้ “ทุ่งกุลา ปัจจุบันกลายเป็นสัญลักษณ์ของความแห้งแล้ง แต่ความจริงแล้วเคยเป็นแหล่งที่อุดมสมบูรณ์มากเมื่อประมาณ 2,500 ปีที่แล้ว มีประชากรหนาแน่นที่สุดใน Mainland Southeast Asia” สุจิตต์ วงษ์เทศ บรรณาธิการหนังสือ ‘ทุ่งกุลา

ชาวนาขณะเกี่ยวข้าวในแปลงเกษตรทดลอง บางเขน (ที่มา: ลิขสิทธิ์ของ The University of Wisconsin-Milwaukee Libraries ถ่ายโดย Robert L. Pendleton) ที่ทุ่งกุลาร้องไห้ ในภาคอีสาน เท่าที่รู้ ไม่มีชาวนาคนไหนตะโกนว่า “How dare you” สักคน ถ้าตะโกนถามกันว่า “Head young you” อาจจะพอมีบ้าง แต่การที่เขาไม่ลุกขึ้นมาเรียกร้องประเด็น Climate change ใช่ว่า พวกเขา “บ่จั๊ก บ่หยัง” กับ ‘ปัญหาโลกร้อน’ เพราะในความจริง พวกเขาเข้าใจผลกระทบของมันตั้งแต่ก่อนที่ เกรตา ธุนเบิร์ก จะคลานจากครรภ์มารดาเสียอีก ส

“ถ้าผมเป็นลูกนายกฯ ผมจะบอกนายกฯว่า นำเข้ามาเลยพ่อ วัคซีนดีๆ 140 ล้านโดส ฉีดให้คนทั้งประเทศ แล้วพ่อจะได้รับคำสรรเสริญเยินยอ มีคนสร้างอนุสาวรีย์ให้ ผมสงสัย ทำไมลูกนายกฯ ไม่บอกแบบนี้วะ”​ อาจารย์บีเวอร์ เจ้าของร้าน Let it beer บ่นกับเรา หลังจากที่ทราบข่าวว่า ร้านเหล้า-เบียร์ในขอนแก่นต้องถูกสั่งให้ปิดอีกครั้ง เพราะโรคร้ายกลับมาระบาดอีกระลอก ปิดครั้งนี้ ถือเป็นครั้งที่ 4 ในช่วง 1 ปีกว่าๆ ของการระบาดใหญ่ ทำให้จากร้านที่มียอดขายอันดับต้นๆ ของภาคอีสาน ทุกวันนี้ Let it beer แทบจะอยู่ไม

“เตียงที่พอ คือ เตียงที่นอนรออยู่บ้านจนตาย”​ เพื่อนของฉันคนหนึ่งเขียนข้อความนี้ลงเฟซบุ๊ค แล้วฉันบังเอิญไปเห็นเข้า ให้หลังไม่นานนัก ฉันได้รับมอบหมายจากบรรณาธิการให้ติดตามปัญหาเตียงรับผู้ป่วยโควิด-19 ไม่พอ ฉันจึงโยนคำถามนี้เข้าใส่เพื่อนหมอ และพยาบาลของฉัน ด้วยหวัง จะได้ยินคำบ่นสั้นๆ ง่ายๆ พอให้ฉันได้จับมาเขียนเล็กๆสักข่าว แต่คำตอบที่ได้กลับมากเกินคาด เพราะ เพื่อนหมอหนุ่ม หุ่นนักเพาะกายของฉัน ถึงขั้นโทรศัพท์มาเล่าสถานการณ์ด้วยน้ำเสียงขุ่นเคือง ฉันจึงจำเป็นต้องเขียนข้อเขียนนี้ให้

กว่าสองปีที่ทั่วโลกเผชิญกับวิกฤติทางเศรษฐกิจและสังคมจากโควิด-19 เกินหนึ่งปีที่ประชาชนในอังกฤษเผชิญกับความเหงียบเหงา เพราะการปิดประเทศและปิดเมือง 2 คร้ังใหญ่ๆ และเกือบๆ ปีเต็มที่ระบบบริการสุขภาพแห่งชาติในอังกฤษ (National Health Service-NHS ที่เราเห็นบนเสื้อนักฟุตบอลพรีเมียร์ลีกเมื่อฤดูกาลที่แล้ว) รับบทด่านหน้าของการจัดการวิกฤติการณ์นี้ ดูเผินๆ ก็ไม่ต่างกับทุกๆ ประเทศในโลก ที่ทีม ‘สาธารณสุข’ ทั้งแพทย์ พยาบาล และเจ้าหน้าที่ กลายมาเป็นฮีโร่จำเป็นอย่างเลี่ยงไม่ได้ แต่นอกจากการได้

ทุกท่านน่าจะทราบดีอยู่แล้วว่า พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร เสด็จขึ้นทรงราชย์เป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 8 แห่งราชวงศ์จักรี เมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2477(ถ้านับปีใหม่ในเดือนมกราคม เช่น ปัจจุบัน ท่านทรงราชย์ในปี 2478) ตั้งแต่ทรงมีพระชนมายุเพียง 8 พรรษา แต่น่าเสียดายที่ ท่านครองราชย์ได้เพียง 11 ปี 99 วัน หลังจากต้องพระแสงปืน เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน 2489 กระทั่งวันที่ 29 มีนาคม 2493 ได้มีพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ ในหลวงรัชกาลที่ 8 ขึ้นที่ท้องสนามห

“9 มิถุนายน 2489 “พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล รัชกาลที่ 8” ต้องพระแสงปืนใน ณ ห้องพระบรรทม พระที่นั่งบรมพิมาน ภายในพระบรมมหาราชวัง ระยะเวลาการครองราชย์ของพระองค์จึงถูกหยุดไว้ที่ 11 ปี 99 วัน” ข้อมูลข้างต้นทุกคนน่าจะรับรู้กันเป็นอย่างดีแล้ว แต่อาจจะมีคนไม่เยอะจำนวนนักที่รู้ว่า ก่อนหน้านั้น 4 วัน พระองค์ทรงประกอบพระราชกรณียกิจสุดท้ายในฐานะพระมหากษัตริย์ที่ “ทุ่งนา” ย้อนกลับไปในวันนั้น 5 มิถุนายน 2489 พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล ได้เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วย “สม

“พวกผมก็ทำงานไป เขาก็ยิงข้ามหัวผมไปมา” พี่เอ้ หนุ่มวัย 36 ปี จากบึงกาฬ อีสาน ประเทศไทย อธิบายสถานการณ์สู้รบในอิสราเอลด้วยประโยคสั้นๆ บทสนทนาระหว่างเรากับเขาเกิดขึ้นด้วยเหตุที่ทุกคนน่าจะทราบกันดีนั่นคือ การบาดเจ็บของแรงงานไทย 8 คน และการเสียชีวิตของแรงงานไทย 2 คนในอิสราเอล จากการถูกลูกหลงของการสู้รบระหว่าง “อิสราเอลกับปาเลสไตน์” เมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม 2564 ที่ผ่านมา เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นทำให้คนไทยราว 4 พันคนซึ่งอาศัยอยู่ในรัศมี 100 กิโลเมตร วิตกกังวลกับสวัสดิภาพของตัวเอง แต่ถึง

ในขณะที่นั่งลงเขียนบันทึกนี้ ผมออกจากโรงพยาบาลหลังได้รับการรักษาโควิด-19 มาแล้วหลายสัปดาห์ กักตัวครบตามกำหนด และทางโรงพยาบาลบอกว่าไม่จำเป็นต้องตรวจซ้ำ เพราะบางทีอาจจะตรวจเจอเชื้อที่ตายแล้วซึ่งไม่สามารถแพร่ออกไปได้ ในด้านร่างกาย ผมไม่แน่ใจว่ามีอะไรค้างอยู่บ้าง ซากเชื้อ? หรือภูมิคุ้มกัน? แต่ในด้านจิตใจนั้น ผมรับรู้ได้ชัดเจนว่าหลายต่อหลายหลายอย่างยังคงติดอยู่ไม่จากไป ทุกวันนี้ ผมยังคงนึกถึงวันแรกที่ถูกปลุกให้ตื่นขึ้นมาเผชิญหน้ากับโควิดอย่างจริงจัง ก่อนหน้านั้น นับตั้งแต่ที่เกิด

กี่วันแล้ว ที่เราต้องทนกับการประท้วงของคนรุ่นใหม่ที่ไม่ประสีประสากับการเมือง กี่แสนลิตรแล้ว ที่เราต้องเสียน้ำตาไปกับสิ่งที่พวกเขาจ๊วบจ๊าบสถาบันฯอันเป็นที่รักของเรา กี่ล้านบาทแล้ว ที่เราต้องจ่ายภาษีให้กับเจ้าหน้าที่ตำรวจชุดควบคุมฝูงชนแบบไม่จำเป็น ถึงเวลาแล้วหรือไม่ที่เราควรออกมาเรียกร้อง ถึงเวลาแล้วใช่ไหมที่เราต้องออกมาลงมือทำ ถึงเวลาแล้วสินะที่เราต้องลงทุนเพื่อให้มันเกิดขึ้นจริง พี่น้องครับ ผมเป็นอีกหนึ่งคนที่ทนไม่ได้ทุกครั้งเวลาต้องเห็นลูกบ่าว ชูสามนิ้ว ทั้งที่ยังหุงข้าวไม่เ

เรื่องและภาพ : พิรุณ อนุสุริยา ในซอยแสงฉ่ำอุทิศ ในตัวเมืองจังหวัดอุดรธานี ปรากฏร้านอาหารญี่ปุ่นร้านเล็กๆ ที่ชื่อ LITTLE PINE TREE ร้านคูหาเดียว เปิดเป็นช่วงเวลาจำกัด ตั้งแต่ห้าโมงเย็นถึงสามทุ่ม เฉพาะในวันอังคารถึงเสาร์เท่านั้น เราอาจเรียกร้านนี้ว่า “ร้านลับ” ที่เป็นนิยมพูดถึงกันตอนนี้ ก็เป็นได้ ชายหนุ่มผู้ก่อตั้งร้าน LITTLE PINE TREE “ตี๋น้อย” ผู้เป็นเจ้าของร้าน เป็นกุ๊ก ทำอาหารทุกจานด้วยน้ำมือเขาเอง ร้านซึ่งมีรสชาติเฉพาะตัว ด้วยเมนูข้าวหน้าต่างๆ ราเม็ง และปลาย่าง ตบท้ายด้วยข